آیت الله العظمی سید محمد حسینی زنجانی

مرجعی که با چراغ خاموش حرکت می‌کرد

آیت‌الله زنجانی(ره) برای پاره‌ای از خواسته‌‌‌های به حق جوانان با مسؤولین درگیر‌ می‌شد و آنها را به دلیل بی توجهی به خواسته‌‌‌‌‌‌‌‌های نسل جوان مذمت‌ می‌کرد/ ایشان از سال ۱۳۵۴ بنا به پیشنهاد برخی از علاقمندان رساله منتشر کرد و بعدها رساله ایشان ده بار تجدید چاپ شد. مرحوم پدر هرگز اهل تظاهر به مرجعیت نبود و بنا به دلایلی از آن پرهیز داشت.

به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سید محمد حسینی زنجانی به مناسبت ایام سالگرد ارتحال مرحوم آیت‌الله العظمی سید عزالدین زنجانی، با اشاره به ویژگی‌‌‌های رفتاری پدرش در برخورد با جوانان، اظهار کرد: مرحوم پدر با توجه به روایات فراوانی که برای جوانان شده و نیازی که در نسل جوان‌ می‌دید خود را وقف جوانان کرد؛ گاهی برای آنها تفسیر‌ می‌گفت و گاهی با شعر خوانی و مثنوی خوانی سعی در جذب جوانان داشت. وی با بیان انیکه مهمترین دغدغه آیت‌الله اشتغال و ازدواج جوانان بود، اظهار کرد: مرحوم پدر معتقد بود باید برای رفع مشکلات جوانان همت همگانی وجود داشته باشد.

حضور دانشجویان مشهدی در محفل دینی آیت‌الله زنجانی(ره)

وی با اشاره به حضور دانشجویان مشهدی در محفل دینی آیت‌الله گفت: علاقه و دوستی صادقانه مرحوم پدر به جوانان باعش شد تا مسجد امام صادق(ع) خیابان دانشگاه مشهد، کانون دینی جوانان روشنفکر شود.

استاد حوزه علمیه مشهد افزود: آیت‌الله زنجانی(ره) جوانان را با آغوش باز‌ می‌پذیرفت و جذب جوانان به محافل دینی را یک وظیفه شرعی برای خود‌ می‌دانست و با علاقه و بر اساس منطق قرآن در جمع جوانان حاضر‌ می‌شدند. همین امر باعث شده بود که محبوبیت ویژه‌ای بین جوانان مشهد پیدا کند. این علاقه به اندازه‌ای بود که مرحوم پدر برای پاره‌ای از خواسته‌‌‌های به حق جوانان با مسؤولین درگیر‌ می‌شد و آنها را به دلیل بی توجهی به خواسته‌‌‌‌‌‌‌‌های نسل جوان مذمت‌ می‌کرد.

حسینی زنجانی به وابستگی عاطفی مردم مشهد به آیت‌الله زنجانی اشاره کرد و اظهار کرد: مرحوم پدر به معنای واقعی کلمه «عالم ربانی» بود وبه همین واسطه خدا محبت ایشان را در دل مردم نهاد. مرحوم آیت‌الله، توحید را با جان و دل پذیرفته بود و انس عجیبی با ادعیه داشت. من دیده بودم که ساعتها با خداوند خلوت‌ می‌کردند. مخصوصا روزهای جمعه ۵ تا ۶ ساعت عبادت‌ می‌کردند. فهم بسیار زیبایی از روایات داشت و ملاک اعلمیت را درک روایات اهل بیت(ع)‌ می‌دانست.

سنگ صبور مردم باشیم

وی در ادامه به ارتباط آیت‌الله با رسانه‌‌ها اشاره کرد و گفت: مرحوم آیت‌الله زنجانی بر اساس حس وظیفه شناسی که داشت، خود را بدهکار و مدیون مردم‌ می‌دانست. ایشان با توجه به روایت اباعبدالله الحسین(ع) که‌ می‌فرمایند: «بدانید نیازمندیهای مردم که به شما مراجعه‌ می‌کنند از نعمتهای الهی است پس نعمتها را افسرده نسازید [یعنی مبادا با رنجاندن مردم نیازمند کفران نعمت کنید] که این وظیفه خدمت رسانی به دیگران محول خواهد شد»، سعی داشت همواره در خدمت مردم باشد و زکات علم خود را بپردازد. گاهی افرادی به پدر خرده‌ می‌گرفتند که وقت زیادی برای پاسخ به رسانه‌‌ها اختصاص‌ می‌دهید، ایشان‌ می‌گفت این وظیفه‌ای است که بر ما واجب شده است، ما که توان نداریم همه احتیاجات مردم را برآورده کنیم لااقل سخنان آنها را بشنویم و سنگ صبور مردم باشیم.

مرجعی که با چراغ خاموش حرکت‌ می‌کرد

استاد سطح خارج حوزه علمیه مشهد، به جایگاه علمی و فقهی مرحوم آیت‌الله سید عزالدین زنجانی اشاره کرد و گفت: مرحوم پدر از سال ۱۳۵۴ بنا به پیشنهاد برخی از علاقمندان رساله منتشر کرد و بعدها رساله ایشان ده بار تجدید چاپ شد. مرحوم پدر هرگز اهل تظاهر به مرجعیت نبود و بنا به دلایلی از آن پرهیز داشت.

آیت‌الله زنجانی با اشاره به تسلط مرحوم آیت‌الله به ادبیات فارسی و مثنوی، اظهار کرد: در تسلط بر شرح مطالب مثنوی و ارتباط اشعار مثنوی با آیات و روایات شخصی را مانند آیت‌الله زنجانی ندیدم.
وی علاقه و تبحر آیت‌الله زنجانی(ره) را موثر در مراودات اجتماعی و علمی ایشان دانست و افزود: خیلی از مشکلات و معضلات اجتماعی در متون کهن فارسی به زبان شیرین شعرآمده است. گلستان و بوستان سعدی و مثنوی از جمله کتبی است که علاوه بر طرح مشکلات جامعه به بیان راه حل برای برون رفت از مشکلات نیز پرداخته اند. به همین دلیل وقتی مرحوم پدر در جمع مردم و هنگامه موعظه از بیان شعر استفاده‌ می‌کردند برای مردم خوشایند بود و جذب سخنان ایشان‌ می‌شدند. آیت‌الله از زبان شعر برای هدایت جوانان استفاده‌ می‌‌‌‌‌کرد.

پدرم دین را با استدلال به ما آموخت

همچنین دکتر مریم سادات حسینی زنجانی به قدس گفت: مرحوم پدرم همیشه ما را به حفظ حجاب و حریم‌‌‌های شرعی تشویق‌ می‌کردند اما هرگز بایدی برای نوع لباس و پوشش وجود نداشت. عضوهیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان با اشاره به شیوه‌‌‌های تربیتی مرحوم آیت‌الله سید عزالدین زنجانی افزود: شیوه تربیتی آیت‌الله بگونه‌ای بود که نشاط کودکی و جوانی را از ما نگرفت.

استاد الهیات و فلسفه دانشگاه ادامه داد: پدرم دین را با استدلال به ما آموخت و بایدی در تربیت ایشان وجود نداشت، بلکه اهمیت انجام واجبات شرعی برای ما‌ می‌گفت. یکی از ویژگی‌‌‌های منحصر به فرد پدرم تأکید علمی و عملی به آزاداندیشی بود. ایشان هیچ گاه سخنی را به ما تحمیل نکرد و در هر تصمیمی نظر ما را جویا‌ می‌شد.

امروز در برخی خانواده‌‌‌ها سخت گیری‌‌‌های بی‌مورد دیده‌ می‌شود

وی با انتقاد از آنچیزی که امروز در برخی خانواده‌‌‌های مذهبی دیده‌ می‌شود، اظهار کرد: سخت گیری‌‌‌های بی مورد نسبت به فرزندان و بخصوص دختران دلیل برخی آشفتگی‌‌‌های رفتاری بین جوانان است.

دکتر مریم حسینی زنجانی با اشاره به رفتار آیت‌الله با فرزندان دختر، گفت: پدرم در برخورد با فرزندان بگونه‌ای رفتار‌ می‌کرد که همیشه حس‌ می‌کردم که دخترها نزد ایشان از ارزش بیشتری برخوردارند. به قدری رفتار ایشان در برخورد با بچه‌‌‌‌‌ها عادلانه بود که هرگزفکر‌ نمی‌کردم پسر اهمیت وارزش بالاتری دارد، درحالی که دربرخی خانواده‌‌ها خلاف این رویه حاکم بود و دختران در اولویت دوم قرار داشتند.

وی افزود: نکته مهمی که در تربیت دینی ما برای پدر اهمیت ویژه‌ای داشت، تعلیم احکام و فقه اسلام بود. مرحوم پدرم اعتقاد داشت فقه آل محمد برکت خانه است و همیشه این را تکرار‌ می‌کرد. پدر از همان دوران کودکی اصول اولیه دینی و واجبات را به ما آموزش‌ می‌داد. بیشتر مطالبی که در حوزه احکام و واجبات و محرمات آموخته ام مربط به همان دوران کودکی و آموزشهای پدر است. دکتر حسینی زنجانی با اشاره به رفتار عادلانه پدر در برخورد با فرزندان گفت: پدرم در آموزش مسایل دینی نیز مساوات را رعایت‌ می‌کردند، من در کنار برادرانم به فراگیری فقه پرداختم.

توجه مرحوم آیت‌الله زنجانی به تربیت دینی فرزندان

استاد دانشگاه آزاد زنجان به توجه مرحوم آیت‌الله زنجانی به تربیت دینی فرزندان اشاره کرد و تصریح کرد: یکی دیگر از مسایلی که برای آیت‌الله خیلی اهمیت داشت، اقامه نماز بود. از سنین قبل از بلوغ همواره تأکید داشت که نماز بخوانیم. گاهی در صبح‌‌‌های سرد زنجان از مسجد‌ می‌آمدند و از ما سئوال‌ می‌کرد که نماز خوانده اید؟ بهر دلیلی اگر به نمازنخوانده بودیم با مهر پدری ما را به خواندن نماز تشویق‌ می‌کرد.

حسینی زنجانی ادامه داد: مسأله دیگری که پدرم درتربیت فرزندان خیلی به آن اهمیت‌ می‌داد علاقمند کردن به مطالعه بود. در وقت صبحانه، ناهار و شام که همه دور هم جمع‌ می‌شدیم، کتابی را‌ می‌آوردند و برای ما‌ می‌خواندند و زمانی که موقع خواب‌ می‌رسید از ما‌ می‌خواستند که چند صفحه‌ای را برایشان بخوانیم. همه تلاش ایشان این بود که علم دوستی از همان کودکی و نوجوانی در وجود فرزندان نهادینه بشود.

استاد دانشگاه آزاد زنجان با بیان اینکه وجود مرحوم آیت‌الله زنجانی برکت زندگی من بود، گفت: مرحوم پدر بانو امین اصفهانی یک از شخصیت‌‌‌های علمی بود که پدر به عنوان یک زن عالم برای من مثال‌ می‌زدند. گویا ایشان آرزو داشتند که من شخصیتی مانند بانو امین شوم. این توصیه تربیتی پدر باعث شد تا من در انتخاب مسیر زندگی علمی و اجتماعی موفق ظاهر شوم.