قرائت
مسئله 536- در رکعت اول و دوم نمازهای واجب یومیه ، انسان باید اول سوره حمد را بخواند و بعد از آن مستحب موکد است که یک سوره تمام بخواند .
مسئله 537- اگر وقت نماز تنگ باشد و یا به خاطر کار مهمی عجله داشته باشد ، یا مثلا بترسد که اگر سوره را بخواند دزد یا درنده یا چیز دیگری به او صدمه بزند ، نباید سوره را بخواند .
مسئله 538- اگر عمدا نیب سوره را پیش از حمد بخواند نمازش باطل است ، و اگر از روی اشتباه سوره را پیش از حمد بخواند و در بین آن یادش بیاید باید سوره را رها کند و بعد از خواندن حمد ، سوره را از اول بخواند .
مسئله 539- اگر پیش از آنکه برای رکوع خم شود ، بفهمد که حمد را نخوانده باید بخواند ، و اگر بفهمد که سوره را نخوانده می تواند سوره را بخواند و نیز اگر خم شود و پیش از آنکه به رکوع برسد بفهمد حمد را نخوانده باید بایستد و حمد را بخواند و اگر سوره را نخوانده می تواند بایستد و سوره را بخواند .
مسئله 540 - اگر در نماز یکی از چهار سوره ای را که آیه سجده دارد عمدا بخواند نمازش باطل است .
مسئله 541- اگر از روی اشتباه مشغول خواندن سورهای شود که سجده واجب دارد ، چنانچه پیش از رسیدن به آیه سجده بفهمد باید آن سوره را رها کند و سورة دیگری بخواند و اگر بعد از خواندن آیه سجده بفهمد می تواند سوره را تمام کند و بعد از آن نماز سجده آن را به جا آورد ، ولی احتیاط در نماز با سر اشاره به سجده کند .
مسئله 542- اگر در نماز آیه سجده را بشنود و سجده نکند نمازش صحیح است ، و باید بعد از نماز سجده آن را به جا آورد ، ولی احتیاط در نماز با سر اشاره به سجده کند .
مسئله 543- اگر در نماز غیر از سوره « قل هو الله أحد » یا سورة « قل یا ایها الكافرون » سورة دیگری بخواند تا به نصف سوره نرسیده است می تواند آن را رها کند و سوره دیگری بخواند .
مسئله 544- بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشاء را بلند بخواند و بر مرد و زن واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخواند .
مسئله 545- مرد باید در نماز صبح و مغرب و عشاء مواظب باشد که تمام کلمات حمد و سوره حتى آخر آنها را بلند بخواند .
مسئله 546- زن می تواند حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشاء را بلند یا آهسته بخواند ولی اگر نامحرم صدایش را بشنود باید آهسته بخواند .
مسئله 547- اگر در جایی که باید نماز را بلند بخواند عمدا آهسته بخواند ، یا در جایی که باید آهسته خواند عمدا بلند بخواند نمازش باطل است ولی اگر از روی فراموشی یا ندانستن مسئله باشد نمازش صحیح است و اگر در بین خواندن حمد و سوره هم بفهمد که اشتباه کرده است لازم نیست مقداری را که خوانده دوباره بخواند .
مسئله 548- انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که به هیچ قسم نمیتواند صحیح آن را یاد بگیرد ، هر طور که می تواند بخواند و احتیاط مستحب آن است که نماز را به جماعت به جا آورد .
مسئله 549- مزد گرفتن برای یاد دادن نماز بنابر احتياط مستحب جایز نیست ولی برای مستحبات آن اشکال ندارد .
مسئله 550- اگر یکی از کلمات حمد یا سوره را نداند ، یا عمدا آن را نگوید یا به جای حرفی حرف دیگر بگوید : مثلا بجای ( ض ) ، ( ظ ) بگوید یا جایی که باید بدون زیر و زبر ( حرکت ) خوانده شود ، زیر و زبر بدهد ، یا تشدید را نگوید نماز او باطل است .
مسئله 551- اگر انسان کلمه ای را صحیح بداند و در نماز همان طور بخواند و بعد بفهمد که غلط خوانده است بنابر احتياط مستحب دوباره نماز را بخواند و اگر وقت گذشته قضا کند .
مسئله 552- اگر زیر و زبر ( حركه ) کلمه ای را نداند یا نداند مثلا کلمه ای به « س » است یا به « ص » باید یاد بگیرد ، و چنانچه دو جور یا بیشتر بخواند و یکی از آنها بی معنی باشد که ذکر حساب نشود ، مثل آنکه کلمه مستقیم را در « اهدنا الصراط المستقیم » یک مرتبه با صاد و یک مرتبه با سین بخواند ، نمازش باطل است ، مگر اینکه به هر دو جور قرائت شده باشد مثل لفظ « ص » در صراط که با « س » هم قرائت شده است .
مسئله 553- اگر در کلمه ای واو باشد و حرف قبل از واو در آن کلمه پیش ( ضمه ) داشته باشد و حرف بعد از واو در آن کلمه همزه ( ء ) باشد مثل كلمة « سوء » باید آن واو را مد بدهد یعنی آن را بکشد ، و همچنین اگر در کلمه ای الف باشد و حرف قبل از الف در آن کلمه زبر ( فتحه ) داشته باشد و حرف بعد از الف در آن کلمه همزه باشد مثل « جاء » باید الف آن را بکشد ، و نیز اگر در کلمه ای ( ی ) باشد و حرف پیش از ( ی ) در آن کلمه زیر ( کسره ) داشته باشد و حرف بعد از ( ی ) در آن کلمه همزه باشد مثل « جیء » باید ( ی ) را با مد بخواند ، و اگر بعد از این « واو » و « الف » و « ی » به جای همزه ( ء ) حرفی باشد که ساکن است یعنی فتحه و کسره و ضمه ندارد باز هم باید این سه حرف را با مد بخواند ، مثلا د در ولاالضالین » که بعد از الف حرف لام ساکن است ، باید الف آن را با مد بخواند یعنی به اندازه دو الف صدا را بکشد و چنانچه به دستوری که گفته شد رفتار نکند ، احتیاط واجب آن است که نماز را تمام کند و دوباره بخواند .
مسئله 554 - احتیاط واجب آن است که در نماز ، وقف به حرکت و وصل به سکون نکنند و معنی وقف به حرکت آن است که زیر ( کسره ) یا زیر ( فتحه ) و پیش ( ضمه ) آخر کلمه ای را بگوید و بین آن کلمه کلمه بعدش فاصله دهد ، مثلا بگوید : « الرحمن الرحیم » و میم الرحیم » را زیر ( کسره ) بدهد و بعد قدری فاصله دهد و بگوید : « مالك يوم الدين » و معنى وصل به سکون آن است که زیر یا زبر یا پیش کلمه ای را نگوید و آن کلمه را به کلمه بعد بچسباند مثل آنکه بگوید : « الرحمن الرحیم » و میم الرحیم » را زیر ندهد و فورة « مالك يوم الدين » را بگوید .
مسئله 555- در رکعت سوم و چهارم نماز می تواند فقط یک حمد بخواند ، و یا یک مرتبه بلکه بنابر احتیاط مستحب سه مرتبه تسبیحات اربعه بگوید ، یعنی سه مرتبه بگوید : « سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله أكبر » و می تواند در یک رکعت حمد و در رکعت دیگر تسبیحات بگوید و بهتر این است که در هر دو رکعت تسبیحات بخواند .
مسئله 556 - بر مرد و زن واجب است که در رکعت سوم و چهارم نماز ، حمد و تسبیحات را آهسته بخوانند .
مسئله 557- اگر در رکعت سوم و چهارم حمد بخواند ، بنابر احتیاط واجب باید « بسم الله » آن را آهسته بگوید .
مسئله 558- هر گاه شک کند که آیه یا کلمه ای را به طور درست گفته یا نه اگر به چیزی که بعد از آن است مشغول نشده باید آن آیه یا کلمه را به طور صحیح بگوید و اگر به چیزی که بعد از آن است مشغول شده ، چنانچه آن چیز رکن باشد مثل آنکه در رکوع شک کند که فلان کلمه از سوره را درست گفته یا نه ، باید به شک خود اعتناء نکند و اگر رکن نباشد ، مثلا موقع گفتن « الله المد » شک کند که « قل هو الله احد » را درست گفته یا نه ، باز هم می تواند به شک خود اعتناء نکند ولی اگر احتیاطا آن آیه یا کلمه را به طور صحیح بگوید اشکال ندارد و اگر چند مرتبه هم شک کند ، می تواند چند بار بگوید اما اگر به وسواس برسد و باز هم بگوید ، بنابر احتياط مستحب باید نمازش را دوباره بخواند .
مسئله 559- مستحب است در رکعت اول پیش از خواندن حمد بگوید : « أعوذ بالله من الشيطان الرجيم » و در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر « بسم الله » را بلند گوید و حمد و سوره را شمرده بخواند ، و در آخر هر آیه توقف کند ، یعنی آن آیه را به آیه بعد نچسباند و در حال خواندن حمد و سوره به معنای آیه توجه داشته باشد ، اگر نماز را به جماعت می خواند ، بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادی می خواند ، بعد از آنکه حمد خودش را تمام کرد بگوید : « الحمد لله رب العالمین » و بعد از خواندن سوره « قل هو الله احد » یک یا دو یا سه مرتبه : « كذلك الله ربی » یا سه مرتبه : « كذلك الله ربنا » بگوید ، بعد از خواندن سوره کمی صبر کند ، بعد تکبیر پیش از ركوع را بگوید ، یا قنوت را بخواند .
مسئله 560- مستحب است در تمام نمازها در رکعت اول سوره « انا انزلناه » و در رکعت دوم ، سورۂ « قل هو الله احد » را بخواند و مکروه است انسان در تمام نمازهای شبانه روز سورة « قل هو الله أحد » را نخواند