احکام حج
مسئله 1099- حج زیارت کردن خانه خدا و انجام اعمالی است که دستور داده اند در آنجا به جا آورده شود و در تمام عمر بر کسی که این شرایط را داشته باشد ، یک مرتبه واجب می شود : اول آنکه بالغ باشد . دوم - آنکه عاقل و آزاد باشد . سوم - به واسطه رفتن به حج مجبور نشود که کار حرامی را انجام دهد ، یا عمل واجبی را که از حج مهم تر است ترک کند مثلا مجبور باشد از راه غصبی برود و راه دیگری هم نباشد . چهارم- آنکه مستطیع باشد ، و مستطیع بودن به چند چیز است : 1) آنکه توشه راه و مرکب سواری یا مالی که بتواند آنها را تهیه کند داشته باشد . 2) سلامت مزاج و توانایی آن را داشته باشد که بتواند به مکه برود و حج را به جا آورد . 3) در راه مانعی از رفتن نباشد و اگر راه بسته شد ، یا انسان بترسد که در راه جان یا عرض او از بین برود ، یا مال او را ببرند حج بر او واجب نیست ولی اگر از راه دیگری بتواند برود اگر چه دورتر باشد ، باید از آن راه برود . 4) به قدر به جا آوردن اعمال حج ، وقت داشته باشد . 5) مخارج کسانی را که خرجی آنان بر او واجب است مثل زن و بچه و مخارج کسانی را که مردم خرجی دادن به آنها را لازم د دانند ، مانند نوکر و کلفت که در زندگی به آنها حاجت دارد ، داشته باشد . 6) بعد از برگشتن ، کسب یا زراعت یا عایدی ملک یا راه دیگری برای معاش خود داشته باشد که مجبور نشود به زحمت زندگی کند ، یعنی طوری نباشد که به واسطه مخارج لازم سفر حج ، بعد از برگشتن به زحمت زندگی کند .
مسئله 1100- اگر کسی مستطیع شود و مکه نرود و فقیر شود ، باید اگر چه به زحمت باشد بعدا حج کند و اگر به هیچ قسم نتواند حج برود چنانچه کسی اور ابرای حج اجیر کند باید به مکه رود و حج کسی را که برای او اجیر شده به جا آورد و تا سال بعد در مکه بماند و برای خود حج کند ولی اگر ممکن باشد که اجیر شود و اجرت را نقد بگیرد و کسی که او را اجیر کرده راضی شود که حج او در سال بعد به جا آورده شود ، باید سال اول برای خود و سال بعد برای کسی که اجیر شده حج کند .
مسئله 1101- اگر در سال اولی که مستطیع شده ، به مکه رود و در وقت معینی که دستور عرفات و مشعرالحرام نرسد ، چنانچه در سال های بعد مستطیع نباشد حج بر او واجب نیست ، ولی اگر از سال های پیش مستطیع بوده و نرفته است اگر چه به زحمت باشد باید حج کند .
مسئله 1102- اگر در سال اولی که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطه پیری یا مریضی و ناتوانی نتواند حج کند . و ناامید باشد از اینکه بعدا خودش حج کند ، باید دیگری را از طرف خود بفرستد ، بلکه اگر در سال اول به قدر رفتن حجمال دارد اما به واسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نمی تواند حج کند ، احتیاط واجب آن است که کسی را از طرف خود بفرستد که حج را به جا آورد .
مسئله 1103- کسی که از طرف دیگری برای حج اجیر شده است باید نماز طواف نساء را از طرف او به جا آورد و اگر به جا نیاورد زن آن شخص بر او حرام می شود .
* تفصیل مسائل حج در رساله مناسک حج و عمرده مفرده بیان خواهد شد .