مصرف خمس
مسئله 974- خمس را باید دو قسمت کنند : یک قسمت آن سهم سادات است و باید به سید فقیر یا سید یتیم ، یا به سیدی که در سفر درمانده شده بدهند و نصف دیگر آن سهم امام ( عليه السلام ) است که در این زمان باید به فقیه جامع شرایط بدهند ، یا به مصرفی که او اجازه میدهد برسانند و اگر انسان بخواهد سهم امام را به فقیهی که از او تقلید نمی کند بدهد لازم نیست از مرجع خودش اجازه بگیرد .
مسئله 975- سهم سادات را خود مکلف می تواند به سادات بدهد و اجازه فقیه لازم نیست ولی بهتر این است که با اجازه فقیه جامع شرایط باشد .
مسئله 976 - سید یتیمی که به او خمس می دهند باید فقیر باشد ولی به سیدی که در سفر درمانده شده و به هیچ وسیله نمی تواند احتیاجاتش را رفع کند می شود خمس داد اگر چه در وطنش فقیر نباشد .
مسئله 977- به سیدی که در سفر درمانده شده است اگر سفر او سفر معصیت باشد بنابر احتیاط واجب نباید خمس بدهند .
مسئله 978- به سیدی که عادل نیست میشود خمس داد ولی به سیدی که دوازده امامی نیست نباید خمس بدهند .
مسئله 979- به سیدی که معصیت کار است اگر خمس دادن کمک به معصیت او باشد ، بنابر احتیاط واجب نمی شود به او خمس داد ، و نیز اگر سیدی آشکارا معصیت می کند ولی دادن خمس کمک به معصیت او نباشد بنابر اولی نیز نباید خمس داد .
مسئله 980- اگر کسی بگوید سیدم نمی شود به او خمس داد مگر اینکه دو نفر عادل سید بودن او را تصدیق کنند ، یا در بین مردم به طوری معروف باشد که انسان يقين و یا اطمینان حاصل کند که اسید است .
مسئله 981- به کسی که در شهر خودش مشهور باشد که سید است ، اگر چه انسان به سید بودن او یقین نداشته باشد می شود خمس داد .
مسئله 982- کسی که زنش سیده است بنابر احتیاط واجب نباید به او خمس بدهد که به مصرف مخارج خودش برساند ولی اگر مخارج دیگران بر آن زن واجب باشد و نتواند مخارج آنان را بدهد ، جایز است انسان خمس را به آن زن بدهد که به مصرف آنان برساند .
مسئله 983- اگر مخارج سيده ای که زن انسان نیست بر انسان واجب باشد ، مثل اینکه مادرش سیده باشد و پدرش از دنیا رفته باشد و مخارج بر او واجب شود ، بنابر احتیاط واجب نمی تواند از خمس ، خوراک و پوشاک او را بدهد ولی اگر غیر از مخارجی که بر خمس دهنده واجب است ، مخارج دیگری داشته باشد جایز است مقداری خمس به او بدهد که به مصرف مخارج دیگرش برساند .
مسئله 984- به سید فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمی تواند مخارج آن سید را بدهد ، می شود خمس داد .
مسئله 985- احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به سید فقیر خمس ندهند .
مسئله 986- اگر خمس را از خود مال ندهد و از جنس دیگر بدهد باید به قیمت واقعی آن جنس حساب کند و چنانچه گران تر از قیمت حساب کند ، اگر چه مستحق به آن قیمت راضی شده باشد ، باید مقداری که زیاد حساب کرده بدهد .
مسئله 987- کسی که از مستحق طلبکار است می تواند طلب خود را بابت خمس حساب کند .
مسئله 988- مستحق نمی تواند خمس را بگیرد و به مالک ببخشد ، ولی کسی که مقدار زیادی خمس بدهکار است و فقیر شده و می خواهد مدیون اهل خمس نباشد ، اگر مستحق راضی شود که خمس را از او بگیرد و به او ببخشد اشکال ندارد .