احکام نذر و عهد
مسئله 1545- نذر آن است که انسان برای خدا چیزی را بر خود قرار دهد یعنی برای خدا به جا آورد ، یا کاری را که نکردن آن بهتر است ترک کند .
مسئله 1546- در نذر باید صیغه خوانده شود و لازم نیست آن را به عربی بخوانند پس اگر بگوید چنانچه مريض من خوب شود برای خدا بر من است که ده تومان به فقیر بدهم نذر او صحيحا است .
مسئله 1547- نذر کننده باید مکلف و عاقل باشد و به اختیار و قصد خود نذر کند ، بنابراین نذر کردن کسی که او را مجبور کرده اند یا به واسطه عصبانی شدن بی اختیار نذر کرده است صحیح نیست .
مسئله 1548- نذر همسر ( زوجه ) صحیح است مگر اینکه نذر او با حق شوهر منافات داشته باشد که در این صورت نذر او باطل است .
مسئله 1549- اگر زن با اجازه شوهر کند ، شوهر نمی تواند نذر او را به هم بزند یا او را از عمل کردن به نذر باز دارد .
مسئله 1550- اگر فرزند با اجازه پدر نذر کند باید به آن نذر عمل کند ، بلکه اگر بدون اینکه به پدر خبر دهد و اجازه بگیرد و نذر کند بنابر احتیاط واجب عمل کردن به آن نذر واجب است .
مسئله 1551- انسان کاری را می تواند نذر کند که انجام آن برایش ممکن باشد بنابراین کسی که نمی تواند پیاده کربلا برود اگر نذر کند که پیاده برود نذر او صحیح نیست .
مسئله 1552- اگر نذر کند که کار حرام یا مکروهی را انجام دهد و کار واجب یا مستحبی را ترک کند نذر او صحیح نیست .
مسئله 1553- در نذر شرط است که عملی را که نذری می کند از جهتی رجحان داشته باشد پس اگر نذر کند که کار مباحی را انجام دهد یا ترک کند ، چنانچه به جا آوردن آن و ترکش از هر جهت مساوی باشد نذر او صحیح نیست و اگر انجام آن از جهتی بهتر باشد و انسان به قصد همان جهت نذر کند ، مثلا نذر کند غذایی را بخورد که برای عبادت قوت بگیرد ، نذر او صحیح است و نیز اگر ترک آن از جهتی بهتر باشد و انسان برای همان جهت نذر کند که آن را ترک کند ، مثلا برای اینکه دود مضر است نذر کند که آن را استعمال نکند ، نذر او صحيح ا است .
مسئله 1554- اگر نذر کند که عملی را انجام دهد باید همان طور که نذر کرده به جا آورد پس اگر نذر کند که روز اول ماه صدقه بدهد یا روزه بگیرد یا نماز اول ماه بخواند چنانچه . از آن روز یا بعد از آن به جا آورد کفایت نمی کند ، و نیز اگر نذر کند که وقتی مریض او خوب شد صدقه بدهد چنانچه پیش از آنکه خوب شود صدقه را بدهد کافی نیست .
مسئله 1555- اگر نذر کند که روزه بگیرد ولی وقت و مقدار آن را معین نکند چنانچه یک روز روزه بگیرد کافی است و اگر نذر کند نماز بخواند و مقدار و خصوصیات آن را معین نکند اگر یک نماز دو رکعتی بخواند کفایت می کند ، و اگر نذر کند صدقه بدهد و جنس و مقدار آن را معین نکند اگر چیزی بدهد که بگویند صدقه داده به نذر عمل کرده است و اگر نذر کند کاری برای خدا به جا آورد در صورتی که یک نماز بخواند یا یک روز روزه بگیرد یا چیزی صدقه بدهد نذر خود را انجام داده است .
مسئله 1556- اگر نذر کند روز معینی را روزه بگیرد باید همان روز را روزه بگیرد و اگر مسافرت کند و روزه نگیرد باید گذشته از قضای آن روز بنابر احتیاط واجب کفاره هم بدهد ، یعنی یک بنده آزاد کند ، یا به شصت فقير طعام بدهد ، یا دو ماه پی در پی روزه بگیرد .
مسئله 1557- اگر نذر کند که هر هفته روز معینی مثلا روز جمعه را روزه بگیرد چنانچه یکی از از جمعه ها عید فطر یا قربان باشد یا در روز جمعه عذر دیگری مانند حیض برای او پیدا شود باید آن روز را روزه نگیرد و قضای آن را به جا آورد .
مسئله 1558- اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان ( عليه السلام ) مثلا به زیارت حضرت اباعبدالله ( عليه السلام ) مشرف شود چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست .
مسئله 1559- اگر برای حرم یکی از امامان یا امامزادگان چیزی نذر کند و مصرف مخصوصی به هیچ وجه در نظر نداشته باشد باید آن را در تعمیر و روشنایی و فرش حرم و مانند اینها مصرف کند ، یا به خدامی که در حرم خدمت می کنند بدهد ، بلکه اگر طوری نذر کرده باشد که شامل حال کسانی بشود که برای زیارت به حرم آمده باشند به آنان . هم می تواند بدهد .
مسئله 1560- اگر برای خود امام ( عليه السلام ) چیزی نذر کند ، چنانچه مصرف معینی را قصد کرده باید به همان مصرف برساند و اگر مصرف معینی را قصد نکرده باید به فقرا و زوار بدهد یا مسجد و
رساله توضیح المسائل مانند آن بسازد و ثواب آن را هدیه آن امام کند ، و همچنین است اگر چیزی را برای امامزادهای نذر کند .
مسئله 1561- هر گاه نذر کند که اگر مریض او خوب شود ، یا مسافر او بیاید عملی را انجام دهد چنانچه معلوم شود که پیش از نذر کردن مریض خوب شده یا مسافر آمده است عمل کردن به نذر لازم نیست .
مسئله 1562- اگر پدر یا مادر نذر کنند که دختر خود را به سید شوهر دهند ، بعد از آنکه دختر به تکلیف رسید اختیار با خود اوست و نذر آنان اعتبار ندارد .
مسئله 1563- هر گاه با خدا عهد کند که اگر به حاجت شرعی خود برسد کار خیری انجام دهد ، بعد از آنکه حاجتش برآورده شده باید آن کار را انجام دهد ، و نیز اگر بدون آنکه حاجتی داشته باشد عهد کند عمل خیری را انجام دهد آن عمل بر او واجب می شود .
مسئله 1564- در عهد هم مثل نذر باید صیغه خوانده شود و نیز کاری را که عهد می کند انجام دهد باید عبادت باشد مثل نماز واجب و مستحب یا کاری باشد که انجام آن بهتر از ترکش باشد .
مسئله 1565- اگر به عهد خود عمل نکند باید کفاره بدهد ، یعنی شصت فقیر را سیر کند یا دو ماه روزه بگیرد .