ولادت و خاندان فقیه عالی قدر حضرت آیت الله حاج سید محمد حسینی موسوی زنجانی ( دامت برکاته ) در سال ۱۳۲۶ ش در شهر مقدس قم در بیت فقاهت و پارسایی دیده به جهان گشودند . والد ایشان فقیه پارسا و حکیم الهی مرحوم آیت الله العظمی حاج سید عزالدین حسینی زنجانی ( قدس سره ) از مراجع تقلید معاصر بودند . معظم له از شاگردان مبرز مرحوم آیت الله العظمی حجت کوه کمری ( قدس سره ) و ما او مرحوم آیت الله العظمی بروجردی ( قدس سره ) در فقه و اصول و از شاگردان امام خمینی ( قدس سره ) و مرحوم علامه طباطبایی ( قدس سره ) در فلسفه و حکمت الهی بودند . مرحوم آیت الله العظمی حسینی زنجانی ( قدس سره ) در اثر مبارزات انقلابی و سخنرانی بر علیه رژیم طاغوت در سال ۱۳۵۲ توسط ساواک به مشهد مقدس تبعید شده و تا پایان عمر شریف ( ۱۳۹۲ ش ) در مشهد مقدس سکونت داشتند و محل مراجعه عموم علاقمندان معارف اسلامی و به خصوص مورد توجه و علاقه عمیق جوانان و دانشجویان بودند . جد ایشان فقیه پارسا سيد العرفاء المتالهین مرحوم آیت الله العظمی سید محمود حسینی زنجانی ( قدس بره ) هستند . ایشان در فقه و اصول از شاگردان مرحوم آیت الله العظمی نائینی ( قدس سره ) ، آیت الله آقا ضیاء عراقی ( قدس سره ) ، آیت الله العظمی شیخ الشریعه اصفهانی ( قدس سره ) ، آیت الله العظمی سید محمد کاظم یزدی ( قدس سره ) و آیت الله العظمی شیخ محمد حسین غروی اصفهانی ( قدس سره ) بودند . ایشان اهل سیر و سلوک بوده و با مرحوم آیت الله العظمی شیخ محمد حسین غروی اصفهانی مکاتبات عرفانی و روابط سیر و سلوکی داشتند . معظم له علاوه بر مقامات والای عرفانی و اخلاقی و فقهی ، اهل مبارزه با طاغوت بوده و با رضاخان مخالفت کرده و به تربیت و حمایت از شخصیتهای مبارز ، از جمله آیت الله سید محمود طالقانی و شهید نواب صفوی ، اهتمام داشتند . جد اعلای معظم له فقیه مورد احترام و با نفوذ زنجان در عصر قاجار مرحوم آیت الله العظمی سید محمد مجتهد سردانی ( قدس سره ) ، مشهور به سید مجتهد ، هستند . آن فقیه بزرگ در دفع و طرد از زنجان نقش ممتاز و موثر داشته است . تحصیلات و اساتید آیت الله حسینی موسوی زنجانی ( دامت برکاته ) در سنین کودکی همراه والد خود به زنجان برگشته و مقدمات و سطوح اولیه دروس حوزوی را نزد والد معظم و در حوزه علمیه زنجان فرا گرفتند . در سال ۱۳۴۳ جهت ادامه تحصیل به شهر مقدس قم عزیمت کرده و بخش عمده سطوح عالیه را نزد آیت الله شیخ مرتضی بنی فضل ( قدس سره ) و حجه الاسلام و المسلمین سید ابوالفضل موسوی تبریزی ( قدس سره ) تحصیل کردند . در اواخر سال ۱۳۴۵ به جهت فعالیتهای انقلابی و انتقال پیام ها و مسائل مربوط به نهضت امام راحل ( ره ) به والد خود از طرف ساواک مورد تعقیب قرار گرفته و مجبور به ترک شهر قم شدند . معظم له پس از ترک قم ، به شهر مقدس مشهد مشرف شده و بخش دیگری از سطوح عالیه را نزد آیت الله سید ابراهیم علم الهدی ( قدس سره ) و حجه الاسلام و المسلمین شیخ غلامرضا نمائی تحصیل کردند . ایشان پس از اتمام دروس سطح ، در دروس خارج فقه و اصول مرحوم آیت الله العظمی سید محمدهادی میلانی ( قدس سره ) ، مرحوم آیت الله سید ابراهیم علم الهدی سبزواری ( قدس سره ) و مرحوم آیت الله العظمی سید عزالدین حسینی زنجانی ( قدس سره ) حاضر شده و مدت طولانی از دروس این سه فقیه عالی قدر بهره مند گردیدند . معظم له سپس به شهر مقدس قم بازگشته و به مدت شش سال در درس خارج اصول آیت الله العظمی شیخ حسین وحید خراسانی ( دامت برکاته ) حضور یافته و از دروس ایشان بهره مند گردیده اند . ایشان در علوم معقول عمدتا از دروس والد معظم خود بهره برده و « شرح منظومه حکیم سبزواری و « نهايه الحكمة » علامه طباطبایی را نزد مرحوم آیت الله العظمی حسینی زنجانی ( قدس سره ) تحصیل کرده اند . معظم له در بین اساتید خود ، مرحوم آیت الله العظمی میلانی ( قدس سره ) را به « دقت نظر و عمق » ، مرحوم آیت الله العظمی حسینی زنجانی ( قدس سره ) را به « فهم لطیف روایی و دقت نظر » ، مرحوم آیت الله علم الهدی ( قدس سره ) را به « تسلط بر مبانی علامه محقق آیت الله العظمی حاج شیخ محمدحسین غروی ( قدس سره ) و مرحوم آیت الله العظمی میلانی ( قدس سره ) » و آیت الله العظمی وحید خراسانی ( دامت برکاته ) را به « تسلط کم نظیر به مبانی و آراء اصولی بزرگان و نقد آراء ایشان و بیان مرتب و روشمند مطالب » یاد می کنند . اجازات اجتهاد معظم له از آیت الله سید ابراهیم علم الهدی ( قدس سره ) ، آیت الله العظمی سید عزالدین حسینی زنجانی ( قدس سره ) ، آیت الله شیخ مرتضی بنی فضل ( قدس سره ) ، آیت الله فاطمی ابهری ( قدس سره ) ، آیت الله سید حجت هاشمی خراسانی ( دامت برکاته ) ، آیت الله العظمی سید محمدباقر شیرازی ( دامت برکاته ) و آیت الله حقیقت ارسنجانی ( دامت برکاته ) اجازه اجتهاد دریافت کرده اند . تدریس و فعالیتهای علمی و اجتماعی آیت الله حسینی موسوی زنجانی ( دامت برکاته ) پس از اتمام تحصیلات به زنجان برگشته و به نیابت از والد خود تولیت مسجد و مدرسه سيد ( اعلى الله مقامه ) را به عهده گرفته و در مسجد جامع زنجان ( مسجد سید ) به اقامه نماز و سخنرانی و بیان احکام شرعی پرداخته و حوزه علمیه سید را مطابق برنامه مرکز مدیریت حوزه های علمیه فعال کرده و فعلا طلاب علوم دینی از سطح هفت تا سطح ده تحت مدیریت معظم له در این حوزه مشغول تحصیل هستند . ایشان در حوزه علمیه زنجان یک دوره « کفایه الاصول » ، یک دوره کامل خارج « کتاب الصوم » ، یک دوره کامل خارج « کتاب الخمس » و یک دوره کامل خارج « کتاب الحج » را بر مبنای جواهر الكلام ( مجموعا به مدت پانزده سال ) و تفسیر قرآن کریم ( به شیوای نو و بر اساس ترتیب نزول سوره ها ) تدریس کرده اند . معظم له پس از ارتحال والد معظم خود و به درخواست جمعی از فضلاء حوزه علمیه مشهد مقدس به این شهر هجرت فرموده و در جوار بارگاه ملکوتی حضرت علی بن موسی الرضا ( عليهما السلام ) فعالیتهای علمی و اجتماعی خود را پی گرفته اند و فعلا درس خارج اصول و جلسات مباحثه تحریرالوسیله » حضرت امام خمینی ( قدس سره ) با حواشی معظم له در دفتر ایشان در مشهد مقدس برگزار می شود . آثار و تالیفات برخی از آثار منتشر شده و در دست انتشار معظم له به شرح زیر است : • تحقیق و تحریر شرح خطبه حضرت زهرا ( سلام الله عليها ) ، تالیف آیت الله العظمی سید عزالدين حسینی زنجانی ، چاپ سیزدهم ، ۱۳۹۱ . • زیارت عاشورا ( بیان آداب ، برکات ، شرایط زیارت و شرح فرازهایی از زیارت ) ، چاپ اول ، ۱۳۸۳ . • اجتهاد مبین ، پرسش ها و مباحثاتی در فقه استدلالی ( به ضميمه « رساله في اعتبار سند زیاره العاشوراء » ) ، تحقیق و تدوین : حسن اسدی تبریزی ، چاپ اول ، ۱۳۹۱ • مجموعه سخنرانی های حضرت آیت الله سید محمد حسینی زنجانی ( لوح فشرده ) ، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی ( نور ) ، ۱۳۹۲ • تعارض الادله ( تقریرات درس خارج اصول آیت الله حسینی زنجانی ) ، محمد الألوان ، آماده انتشار . • تعليقه بر تحریر الوسیله ، در دست تکمیل و آماده سازی • تفسیر نور العتره ( تفسیر قرآن کریم بر اساس ترتیب نزول ) ، به صورت صوتی ۔